یکی از کاربردهای جالب فناوری بلاکچین، استفاده از آن در شبکه اینترنت اشیا می باشد. در اینترنت اشیا هدف اتصال تجهیزات و ماشین های مختلف در اطراف مان می باشد که بتوانند با کمترین دخالت انسانی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. اما اکنون سوال این است که چگونه فناوری بلاکچین می تواند در شبکه اینترنت اشیا مورد استفاده قرار گیرد؟
پیش نیاز ایجاد و استفاده از شبکه اینترنت اشیا این است که تجهیزات و ماشین های مختلف موجود در شبکه بتوانند با یکدیگر به صورت امن و قابل اعتماد ارتباط برقرار کنند و تبادل اطلاعات کنند. ماشین ها و تجهیزات موجود در شبکه اینترنت اشیا هوشمند بوده و می توانند با توجه به شرایطی که در آن قرار می گیرند، تصمیم گیری کنند. امروزه یکی از چالش هایی که شبکه اینترنت اشیا با آن مواجه است، عدم امکان برقراری ارتباط امن و قابل اعتماد بین تجهیزات و ماشین های موجود در آن می باشد. در این بخش بلاکچین می تواند با برقراری ارتباط امن و بدون نیاز به وجود شخص ثالث بین فرستنده و گیرنده در ایجاد یک شبکه اینترنت اشیا امن مورد استفاده قرار گیرد.
در این بخش مثال ساده ای از استفاده از فناوری بلاکچین در شبکه اینترنت اشیا را مرور می کنیم: فرض می کنیم که یک ماشین فروش خودکار داریم که می تواند میزان فروش و موجودی خود را به طور خودکار کنترل و مدیریت کند. سناریوی دیگر می تواند در مورد تجهیزات و لوازم خانگی نظیر ماشین لباسشویی و ظرفشویی و ترموستات و ... می باشد که می توانند به طور هوشمند و در ارتباط با یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند.
بسیاری از استارت آپ ها در حوزه بلاکچین نظیر ایتریوم وجود و اهمیت و کاربرد فناوری بلاکچین ها را در زمینه های مختلف درک کرده اند و کاربردهای آن را در موضوعاتی فراتر از پول های رمزنگاری شده گسترش و ارائه داده اند. بلاکچین ایتریوم دارای پول رمزنگاری شده مخصوص بخود می باشد که "ایتر" نام دارد. این بلاکچین (ایتریوم) متن باز بوده و می توان در آن قراردادهای هوشمند (Smart contracts) شخصی سازی شده را برای اجرا در موارد و کاربردها و شرایط خاص تعریف کرد. این قابلیت در بلاکچین ایتریوم باعث می شود که بتوان از آن در کاربردهای مختلف استفاده کرد.
پرداخت قهوه با پول رمزنگاری شده؟
در حال حاضر بیش از 700 پول رمزنگاری شده وجود دارد که در بین ها بیت کوین معروفترین پول دیجیتال می باشد، اما اغلب مردم از این پول های دیجیتال برای پرداخت و انتقال وجود نقدی خود استفاده نمی کنند، زیرا با توجه به ساختار امن و قابل اعتمادی که دارند به اندازه کافی گسترش پیدا نکرده است. به عنوان مثال میزان تراکنش های موجود در شبکه بیت کوین با توجه به دلایلی که خارج از این یادداشت می باشد در حد 7 تراکنش در ثانیه محدود شده است، در حالی که میزان تراکنش کارت اعتباری ویزا در حدود 56000 تراکنش در ثانیه می باشد.پس مشاهده می شود که میزان تراکنش شبکه بیت کوین بسیار کم می باشد.
از دیدگاه کاربرانی که از ارز دیجیتال استفاده می کنند، این حجم کم تراکنش در این شبکه چالشی بزرگ محسوب می شود. به عنوان مثال فرض کنید که بخواهید با استفاده از ارز دیجیتال پول یک قهوه را پرداخت کنید. برای پرداخت این وجه باید منتظر باشید که در شبکه بلاکچین که در حدود 7 تراکنش در ثانیه را پردازش می کند، آن را تائید کند. زمانی که برای پردازش این درخواست صرف می شود به تعداد درخواست های فعال در آن لحظه و تعداد گره های فعال در شبکه بلاکچین بیت کوین بستگی دارد که می توان از حداقل 20 دقیقه تا حداکثر 2 ساعت به طول بکشد!
وجود این تاخیر در پردازش درخواست های پرداخت در این شبکه باعث شده است که کاربرد آن در پرداخت های روزمره با چالشی عمده مواجه شود، البته برای افزایش سرعت و کارآیی این شبکه تمهیداتی نیز اندیشیده شده است که از آن جمله افزایش اندازه بلاک های تراکنش(Transcation) در شبکه می باشد. به طور کلی در مورد استفاده از پول دیجیتال باید گفت که این فناوری می تواند آینده درخشان و کاربردی تری را داشته باشد و امروزه در وضعیت کاربردی قرار ندارد.
بلاکچین های عمومی و خصوصی
بیت کوین یک پول دیجیتال می باشدکه از یک بلاکچین عمومی استفاده می کند، که در آن گمنامی هویت در تراکنش های انجام شده تضمین می شود. از آنجایی که حفظ گمنامی و نامرئی بودن تراکنش ها با هزینه همراه می باشد، باعث می شود که پهنای باند موجود بین گره ها کاهش یافته و یک کپی از وضعیت تمام شبکه بلاکچین در کلیه گره های موجود در شبکه قرار داده شود تا همه آنها از وضعیت شبکه بروز باشند. این موارد باعث می شوند، همانند مثالی که در مورد پرداخت پول قهوه با پول دیجیتال بیان کردیم، سرعت انتقال تراکنش و پردازش آنها کاهش یابد.
از طرف دیگر یک سازمان و یا گروهی از سازمان ها می توانند برای برقراری ارتباط و انتقال تراکنش های خود از یک بلاکچین خصوصی استفاده کنند، در این شرایط گمنامی بین گره ها وجود نخواهد داشت. با استفاده از بلاکچین های خصوصی می توانیم از قابلیت های حفظ محرمانگی و حریم خصوصی به همراه تائید هویت و قابلیت اعتماد در محتوا و انتقال تراکنش ها بین گره های موجود در شبکه استفاده کنیم. در این شرایط اگر قصد انتقال تراکنش ها را به خارج از شبکه نداشته باشیم، می تواند گزینه ای ایده آل برای ارتباط و انتقال تراکنش ها بین سازمان ها باشد. البته در این مدل نیز این احتمال وجود دارد که یک هکر بتواند از طریق ضعیف ترین ارتباط موجود در زنجیره بلاکچین به آن نفوذ کرده و وارد آن شود.
مثالی از بلاکچین های خصوصی نظیر بلاکچین های موجود در یک سازمان می باشد که در آن بین اعضای موجود در سازمان یک شبکه بلاکچین ایجاد می شود تا با استفاده از آن تراکنش های مورد نیاز بین آنها منتقل شوند. در چنین شرایطی شبکه بلاکچین می تواند بر حسب نیاز قواعد و قراردادهای هوشنمند خود را به دلخواه تغییر داده و بروز کند. در این شبکه تراکنش ها سریع تر و با هزینه کمتر نسبت به بلاکچین های عمومی منتقل می شوند و نیازی نیست که تراکنش های جدید در شبکه از طریق کلیه گره های موجود در شبکه اعتبارسنجی شوند. البته با استفاده از بلاکچین های خصوصی نمی توانیم پول های دیجیتالی عمومی را ایجاد کنیم و در این نوع بلاکچین ها از گمنامی محدودتر و قابلیت اعتماد کمتری برخوردار خواهیم بود. از این نوع بلاکچین ها می توانیم در کاربردهای مختلف در شبکه های اینترنت اشیا استفاده کنیم.
ویتالیک بوترین پدیدآورنده بلاکچین ایتریوم دیدگاه استفاده از شبکه بلاکچین را به صورت زیر ارزیابی می کند:
راه حلی که انتخاب می کنیم با توجه به نوع کاربرد و صنعت مورد نظر می تواند متفاوت باشد. در برخی موارد استفاده از بلاکچین های عمومی بهترین گزینه و در برخی موارد استفاده از بلاکچین های خصوصی می تواند کارآیی بهترو مناسب تری داشته باشد. نوع بلاکچین به نوع کاربرد در دنیای واقعی بستگی دارد.
